Trong những năm cuối thế kỷ XX và đầu thế kỷ XXI, phẫu thuật nội soi và các phương pháp can thiệp không xâm lấn đã và đang đem lại nhiều kết quả khả quan. Bằng phẫu thuật nội soi, các phẫu thuật viên đã cắt bỏ túi mật, ruột thừa, u nang buồng trứng, cắt u đại tràng nối tận – tận hoặc làm hậu môn nhân tạo thay động mạch chủ bằng ống ghép mạch máu nhân tạo.
Trong phẫu thuật lồng ngực, con người đã thực hiện thành công phẫu thuật nối động mạh chủ – vành, không sử dụng máy tim phổi nhân tạo; thắt ống động mạch trong bệnh tim bẩm sinh hở ống Botal; sinh thiết hạch trung thất; sinh thiết u phổi; cắt hạch giao cảm trong lồng ngực để điều trị chứng đổ mồ hôi tay. Trong phẫu thuật nội soi vùng cổ, người ta cắt bỏ bướu giáp nhân, hạch cổ… Dùng các phương pháp can thiệp không xâm lấn, các bác sĩ nội ngoại khoa tim mạch đã thành công trong việc tách van hai lá bị hẹp bằng cây dù Inoue, nong động mạnh vành bị hẹp và đặt Stent…
Tuy nhiên, không phải ở đâu cũng thực hiện đươc các kỹ thuật mới này, vì nó còn phụ thuộc vào trang thiết bị chuyên khoa, tay nghề và kinh nghiệm của bác sĩ kỹ thuật viên. Thêm vào đó, không phải trường hợp nào cũng có chỉ định phẫu thuật nội soi hay can thiệp không xâm lấn, thậm chí còn là chống chỉ định; và các biến chứng cũng có khi rất nặng nề nếu bác sĩ chưa nhuần nhuyễn kỹ thuật mổ.
Mặc dù trong ngành phẫu thuật có nhiều tiến bộ như đã kể trên, rất nhiều phương pháp phẫu thuật cổ điển cho đến nay vẫn còn giữ nguyên giá trị của nó và vẫn được áp dụng rộng rãi bên cạnh các phương pháp phẫu thuật mới trong các cơ sở phẫu thuật hiện đại. Bên cạnh đó, người thầy thuốc ngoại khoa không chỉ làm việc bằng đôi bàn tay khéo léo của mình như từ xưa nhiều người vẫn quan niệm, mà còn bằng khối óc thông minh, sự nhanh nhẹn, tháo vát, để giải quyết nhiều tình huống phức tạp xảy ra ngay trên bàn mổ khi chẩn đoán lâm sàng không phù hợp với chuẩn đoán phẫu thuật. Đôi khi chỉ một sai sót nhỏ của phẫu thuật viên cũng đủ để lại hậu quả nghiêm trọng hay làm ảnh hưởng đến tính mạng người bệnh.
Trước khi tiến hành một cuộc mổ phức tạp cho người bệnh, các phẫu thuật viên, nhất là phẫu thuật viên trẻ phải ôn lại giải phẫu của cơ quan bộ phận sắp được can thiệp phẫu thuật, lựa chọn phương pháp mổ thích hợp và tối ưu, dự kiến trước tình huống khó khăn có thể xảy ra trong khi mổ để có biện pháp đối phó và phòng tránh các biến chứng trong và sau mổ. Với những hình vẽ minh họa cụ thể, chính xác, Sổ tay phẫu thuật bằng hình vẽ – Tập: Cổ, ngực, bụng chắc chắn sẽ là một tài liệu tham khảo thiết thực, thú vị.
